E-Ticaret Türleri Nelerdir?
Evet arkadaşlar! Geleceğin en büyük sektörü olan günümüzde de ciddi bir sektör haline e-ticaret konusunda ki bilgilerimi aktarmaya devam ediyorum.E-Ticaret geniş bir ekosistemdir. Size hangi e-ticaret türü uygundur bu konuda bilgi sahibi olmadan atacağınız adımlar yararınıza değil zararınıza olacaktır. E-Ticaret’in türleri nelerdir? Kaç çeşit e-ticaret vardır bunlardan bahsetmek istiyorum sizlere.
Online alışverişin yapmanında çeşitliliği vardır. Tüketiciden tüketiciye’de satış gerçekleşir. Şirketlerden tüketicilere de gerçekleşir. Çeşitlilikleri vardır. E-Ticaret’te bu çeşitliliğin kısaltılmış bir karşılığı vardır. Bunlar B2B, B2C gibi ingilizcede karşılığı verilmiş kısaltmalardır. Peki bu kısaltmalar ne anlama gelir ve aralarında ne gibi farklılıklar vardır bunlardan bahsetmek istiyorum.
İçindekiler
Business to Business (B2B)
İngilizce’deki karşılığı B2B yani business to business olarak adlandırılan e-ticaret türünün Türkçe’deki anlamı şirketler arası e-ticarettir. Biraz daha açacak olursak, üretici firma ile toptancı arasındaki e-ticaret ya da toptancı ile perakendeci arasındaki e-ticaret diyebiliriz.
B2B, şirketlerin tedarik pazarlarını oluşturmalarında yardımcı olur. Bir mal veya hizmetin üretim aşamasında gerek duyulan ürünlerin veya ara malların toplu olarak satışlarının rahat bir şekilde yapılmasını kolaylaştıran şirketten şirkete olan sistem (B2B) e-ticaret daha çok sektörel bir ağı temsil etmektedir.
Bu e-ticaret şekli KOBİ’ler için oldukça yararlı bir sistem; çünkü bu sayede KOBİ’ler internet üzerinden mal alımı yapabiliyor ya da başka KOBİ’lerin ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetleri satabiliyorlar. B2B şirketler arası e-ticaret türü olduğu için çok kapsamlı değildir; bu işlemlerin şirketler arası olması aynı zamanda işlem yükünü de artırmaktadır.
Business to Consumer (B2C)
İngilizce’deki karşılığı B2C Business to Consumer e-ticaret modeline Türkçe’de şirketten tüketiciye e-ticaret modeli diyebiliriz. Adından da anlaşıldığı üzere bu e-ticaret türünde şirket ürünlerini internet üzerinden tüketiciye satmaktadır.
Şirketten tüketiciye e-ticarette, ürünler ve piyasa fiyatları açık bir şekilde tüketiciye sunulmaktadır. Ürünün teslim ve garanti şartlarının yanı sıra, fiyatı ve özellikleri üretici firma ya da satıcı tarafından tek taraflı olarak belirlenerek tüketiciye sunulur. B2C e-ticaret modelinde tek bir müşteri kriteri olmaz, tüketiciler genellikle tek bir kişi ya da bir perakendeci olabilir.
Online alışveriş mağazaları, B2C’nin bugün oldukça yaygın kullanılan şeklidir. Bu mağazaların stoklarında bulunan ürünlerin üzerine kendi kar marjını ekleyen sanal mağazalar, bu ürünleri kullanıcılara internet üzerinden sunarlar Tüketiciler de kredi kartı ya da havale ile online alışverişlerini tamamlarlar. B2C e-ticaret türüne örnek verecek olursak eğer, Türkiye’deki en büyük örneği hepsiburada.com’dur.
Consumer to Business (C2B)
Şirketten tüketiciye e-ticaret modelinin tam tersi olan tüketiciden şirkete (consumer to business) e-ticarette, tüketiciler mallarını şirketlere satıyorlar. Bu model geleneksel ticaret yöntemi olan şirketlerin tüketicilere ürün sunmasındanda biraz farklı işliyor. Bu modele daha çok kişisel bloglarda ya da internet forumlarında rastlamak mümkün oluyor. Örneğin ben hayali bir karakteri çizim yaparak ortaya çıkardım ve bunun da aynı zaman da t-shirt, kupa gibi ürün çeşitliliğini sağlayarak satmak istiyorum. Bu konuda da ayrıca blogumda bir order için özel sayfa tasarladım. Buna C2B diyoruz. Türkiye’de sık rastlamadığımız ancak zamanla oluşacak ve yaygınlaşacak bir e-ticaret türüdür.
Consumer to Consumer (C2C)
İngilizce’deki karşılığı C2C yani Consumer to Consumer olan e-ticaret türünün, Türkçe’deki karşılığı tüketiciden tüketiciye e-ticaret modeli anlamına gelir. C2C’de tüketiciler üçüncü bir parti aracılığıyla internet üzerinden alım-satım yapabiliyorlar. Üçüncü parti genellikle satılan ürünler üzerinden belli bir komisyon alır. Bu sitelere örnek olarak açık arttırma ya da ikinci el eşya alım-satımı yapılan internet siteleri diyebiliriz.
Türkiye’de tüketiciden tüketiciye e-ticaret hizmeti sağlayan e-ticaret sitelerinin başını gittigidiyor.com ve sahibinden.com çekiyor diyebiliriz. C2C pazarı pek güven telkin eden bir pazar olmasada opsiyonel bir e-ticaret pazarıdır. B2C e-ticaret türü ile iş yapan şirketlerinde C2C modelini kullandığını belirtelim. Sonuçta kendi e-ticaret sitesinin dışında yoğun trafiğie sahip belirttiğim sitelerdede herkes fazladan satış yapmak ister. Bu yüzden opsiyonel bir e-ticaret türüdür.
Business to Employee (B2E)
İngilizce’deki karşılığı B2E yani Business to Employee olan e-ticaret türünün, Türkçe’deki karşılığı şirketten çalışana e-ticaret modeli olarak ifade edebiliriz. B2E, şirket içindeki bir alım-satım ağı olarak işlemekte. Bu ağda şirketler, çalışanlarına özel olarak ürün ve hizmet sunarlar. Şirketler bunu çoğunlukla çalışanlarıyla alakalı kurumsal ürünlerin temin edilmesinde kullanmayı tercih ederler. Şirket içi işleyen bir yapıdır. Buna da örnek verecek olursam aslında pek te alakalı değil ancak Türkiye’de benzerine dahi denk gelemesekte, Oglivy’ın çalışanlarına verdiği hediye’de aslında bir bakıma B2E türündendir. Ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.